Στα δέκα έξι χρόνια μου είχα την τύχη να ζήσω για δύο καλοκαιρινούς μήνες στη γνωστή τότε Ράχωβα. Την αγάπησα αληθινά. Με όλες τις ιδιαιτερότητες των ορεινών χωριών, την καθαρότητα, την δροσιά, την απεραντοσύνη του ορίζοντα και το ξεχωριστό κλίμα της, φάνταζε στα μάτια μου υπέροχη. Οι κάτοικοί της, αρκετοί τότε, με τα πέτρινα σπίτια τους, τις εύφορες καλλιέργειές και τις κτηνοτροφικές μονάδες, ζούσαν όμορφα. Τα βραδάκια, για λίγη ξεκούραση, κατέκλυζαν το καφενείο της, δίπλα στην πλατεία του Αγίου Νικολάου, στα μεγάλα πλατάνια του προαυλίου Του και τις τρεχούμενες βρύσες με τα κρυσταλλένια νερά τους. Νέοι, πολλοί νέοι τότε, διασκέδαζαν στις θαυμάσιες τοποθεσίες της, Αι-Γιώργη, Αι-Λιά , Αι-Γιάννη. Τραγούδι, βραδινά ξεφαντώματα. Ήταν ο χρόνος που το σουξέ «Σουσουράδα- Σουσουράδα», μεσουρανούσε.
Το δέσιμο μαζί της ίσως συνετέλεσε, ώστε σε προχωρημένη ηλικία, μητέρα δύο παιδιών πια, να γίνω μόνιμη καλοκαιρινή κάτοικός της. Το πρώτο μου καλοκαίρι, μάλιστα, συνέπεσε με την ηλεκτροδότηση του χωριού, ένα επίτευγμα του πολιτισμού, που έφτασε τόσο μακριά, τόσο ψηλά,1050 υψόμετρο.
Η μαγευτική διαδρομή Αιγείρας - Εξοχής, αναζωογονεί τον ταξιδιώτη που βάζει στόχο την αναζήτησή της. Τα γραφικά χωριά τον καλωσορίζουν. Αιγές, Παλιόκαστρο με τα απομεινάρια Αρχαίου Θεάτρου, η πλούσια σε βλάστηση και παραγωγή Βλοβοκά, η Βεργουβίτσα, νυν Μοναστήρι, γνωστή για την παλιά αλλά μεγαλόπρεπη εκκλησία της, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, που δεσπόζει ψηλά σε μαγευτικό λόφο, σαν φύλακας άγγελος κάθε διερχομένου, η Σελιάνα και μετά η Ράχωβα. Τα εξωκλήσια, ή οι ταμπέλες, που οδηγούν σε αυτά, σε ενώνουν με το Θείο, σε ωθούν σε μια θερμή προσευχή για την υγεία σου.
Συναντάς περισσότερες από είκοσι βρύσες στα τριάντα περίπου χιλιόμετρα από τη θάλασσα στο χωριό. Είναι όλες ομορφοκατασκευασμένες, με πολύχρωμες πέτρες, σκέτα αριστουργήματα. Με τα παγωμένα νερά τους, που τρέχουν αδιάκοπα σε ξεδιψούν, σε δροσίζουν. Μια χούφτα νερό τους φτάνει να διώξει από πάνω σου το καυσαέριο και τη μαυρίλα των πόλεων. Μια γουλιά αρκεί να σε κάνει να αναστενάξεις από ευχαρίστηση.Η εξαίσια διαδρομή συνεχίζεται ανάμεσα σε φορτωμένες από καρπό μηλιές, αχλαδιές, κερασιές και ολόδροσα καταπράσινα πλατάνια, στην περιοχή κυρίως πριν και μετά τη Σελιάνα. Όλη αυτή η ομορφιά του πράσινου, συμπληρώνεται από την άγρια ομορφιά των ασημένιων βράχων της Ευρωστίνας, καθ όλη σχεδόν τη διαδρομή μέχρι τη Ράχωβα.
Μπαίνοντας στο χωριό και ενώ διασχίζεις το μικρό γεφύρι του Κριού, ενώνεσαι με άλλη διαδρομή, που φέρνει και αυτή από την θάλασσα της Αιγείρας στη Ράχωβα. Λίγο πιο πάνω συναντάς και τρίτο παράλληλο δρόμο. Αυτός έχει χρηματοδοτηθεί από τον Ραχωβίτη Ιωάννη Πανόπουλο, από τον οποίο έχει πάρει το όνομά της. Αρφαροβέρσοβα, Σβυρού, Βελά, Σινεβρό, είναι τα χωριά που συναντάς ανεβαίνοντας ή κατεβαίνοντας από αυτούς τους δρόμους. Είναι τα αντικριστά με τη Βλοβοκά, τη Βεργουβίτσα, τη Σελιάνα, της πρώτης διαδρομής που ανέφερα.
Το δέσιμο μαζί της ίσως συνετέλεσε, ώστε σε προχωρημένη ηλικία, μητέρα δύο παιδιών πια, να γίνω μόνιμη καλοκαιρινή κάτοικός της. Το πρώτο μου καλοκαίρι, μάλιστα, συνέπεσε με την ηλεκτροδότηση του χωριού, ένα επίτευγμα του πολιτισμού, που έφτασε τόσο μακριά, τόσο ψηλά,1050 υψόμετρο.
Η μαγευτική διαδρομή Αιγείρας - Εξοχής, αναζωογονεί τον ταξιδιώτη που βάζει στόχο την αναζήτησή της. Τα γραφικά χωριά τον καλωσορίζουν. Αιγές, Παλιόκαστρο με τα απομεινάρια Αρχαίου Θεάτρου, η πλούσια σε βλάστηση και παραγωγή Βλοβοκά, η Βεργουβίτσα, νυν Μοναστήρι, γνωστή για την παλιά αλλά μεγαλόπρεπη εκκλησία της, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, που δεσπόζει ψηλά σε μαγευτικό λόφο, σαν φύλακας άγγελος κάθε διερχομένου, η Σελιάνα και μετά η Ράχωβα. Τα εξωκλήσια, ή οι ταμπέλες, που οδηγούν σε αυτά, σε ενώνουν με το Θείο, σε ωθούν σε μια θερμή προσευχή για την υγεία σου.
Συναντάς περισσότερες από είκοσι βρύσες στα τριάντα περίπου χιλιόμετρα από τη θάλασσα στο χωριό. Είναι όλες ομορφοκατασκευασμένες, με πολύχρωμες πέτρες, σκέτα αριστουργήματα. Με τα παγωμένα νερά τους, που τρέχουν αδιάκοπα σε ξεδιψούν, σε δροσίζουν. Μια χούφτα νερό τους φτάνει να διώξει από πάνω σου το καυσαέριο και τη μαυρίλα των πόλεων. Μια γουλιά αρκεί να σε κάνει να αναστενάξεις από ευχαρίστηση.Η εξαίσια διαδρομή συνεχίζεται ανάμεσα σε φορτωμένες από καρπό μηλιές, αχλαδιές, κερασιές και ολόδροσα καταπράσινα πλατάνια, στην περιοχή κυρίως πριν και μετά τη Σελιάνα. Όλη αυτή η ομορφιά του πράσινου, συμπληρώνεται από την άγρια ομορφιά των ασημένιων βράχων της Ευρωστίνας, καθ όλη σχεδόν τη διαδρομή μέχρι τη Ράχωβα.
Μπαίνοντας στο χωριό και ενώ διασχίζεις το μικρό γεφύρι του Κριού, ενώνεσαι με άλλη διαδρομή, που φέρνει και αυτή από την θάλασσα της Αιγείρας στη Ράχωβα. Λίγο πιο πάνω συναντάς και τρίτο παράλληλο δρόμο. Αυτός έχει χρηματοδοτηθεί από τον Ραχωβίτη Ιωάννη Πανόπουλο, από τον οποίο έχει πάρει το όνομά της. Αρφαροβέρσοβα, Σβυρού, Βελά, Σινεβρό, είναι τα χωριά που συναντάς ανεβαίνοντας ή κατεβαίνοντας από αυτούς τους δρόμους. Είναι τα αντικριστά με τη Βλοβοκά, τη Βεργουβίτσα, τη Σελιάνα, της πρώτης διαδρομής που ανέφερα.
Θεωρώ απαραίτητο στο σημείο αυτό να κάνω μια μικρή παρέκκλιση, μεγάλης όμως πολιτιστικής αξίας της όλης περιοχής. Στην όλη περιοχή ασφαλώς περιέχεται και το χωριό μας. Από το ύψος της Σελιάνας ανηφορίζει χωματόδρομος και συναντάς το παλιό, γνωστό σε πολλούς μοναστήρι των Αγίων Αποστόλων. Βρίσκεται στο τρίγωνο Σελιάνας, Εξοχής, Περιθωρίου. Οφείλω να πω λίγα λόγια για αυτό: Φαίνεται από μακριά σαν σφηνωμένο στην αρχή του ελατοδάσους που οδηγεί στο Σαραντάπηχο. Πέντε χιλιόμετρα απέχει περίπου από το Περιθώρι, άλλα τόσα από τη Σελιάνα και κάτι περισσότερο από την Εξοχή. Πολύ κοντά του, μέσα στην πυκνή βλάστηση του τοπίου, βρίσκεται το εκτροφείο θηραμάτων, με τις πέρδικες και τους φασιανούς. Από τη Ράχωβα φαίνεται σαν αετοφωλιά, χτισμένη σε μια εξοχή του δάσους, στο κενό. Τη νύχτα, σαν φάρος φωτεινός, καθοδηγεί κάθε αργοπορημένο ταξιδιώτη, κάθε προσκυνητή που το αναζητεί. Μόλις το πλησιάζεις φαντάζει τεράστιο, ένα μικρότερο «Μέγα Σπήλαιο», διώροφο, με μεγάλη λουλουδοστολισμένη αυλή, που φιλοξενεί το όμορφο, ταπεινό εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων. Κατεβαίνεις μερικά σκαλοπάτια, μπαίνεις κάτω από την επιφάνεια της γης, να θαυμάσεις τις αγιογραφίες του 16ου αιώνα περίπου, διακοσμημένες με καντήλια και όλα τα ιερά σκεύη, δωρεές πιστών και ευλαβών χριστιανών. Είναι μικρούτσικο αλλά όλο ζωντάνια. Νιώθεις σαν να σου μιλούν οι Άγιοι Πέτρος και Παύλος, που περιβάλλονται από δεκάδες άλλους Αγίους, περιδέραιο όλοι του Χριστού και της Παναγίας, που δεσπόζουν. Η επίσκεψη σε αυτό, πιστεύω πως είναι ένα ιδιαίτερο προσκύνημα, ένα δέσιμο Θεού και ομορφιάς της φύσης, ένα ιδανικός τόπος για αυτοσυγκέντρωση και προσευχή, ένα καταφύγιο ψυχής.
Από την κατεύθυνση αυτή ανεβαίνεις με φιδωτό δρόμο, φαρδύ, διαμορφωμένο και για την υλοτομία, που ανθεί εκεί, διασχίζοντας τα αιωνόβια έλατα, στο ονομαστό Σαραντάπηχο στα 1600 μέτρα. Από εκεί άλλος δρόμος σε φέρνει στο Δήμο Φενεού, στα χωριά Γκούρα, Συβίστα και Καλύβια με το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου και το μνημείο, ψηλά στο λόφο, αφιερωμένο στη μνήμη των αδίκως σφαγιασθέντων πατριωτών κατά το εμφύλιο. Κάθε χρόνο τελείται εκεί μνημόσυνο από τους απογόνους των νεκρών με συμμετοχή επισκόπου, ιερέων και εκπροσώπων της κυβέρνησης.
Το τέλος της Εξοχής προσδιορίζειαι από το παλιό εξωκλήσι του Αι-Λιά, τον τεράστιο γερο-πλάτανο στο προαύλιό του, την όμορφη λίμνη, που τροφοδοτεί όλο το χωριό με ποτιστικά νερά και τις βρύσες με το τρεχούμενο νερό τους εκεί. Στον ίδιο χώρο, κάτω από τον ίσκιο του πλατάνου, δίπλα στον Αι-Λιά έχει τοποθετηθεί, πρόσφατα, αναμνηστική πλάκα, αφιερωμένη στην μνήμη του Ανδρούτσου Σπανού, ιδρυτή του αλληλοδιδακτικού σχολείου, που λειτούργησε στο χωριό το 1830 και πήρε τον έπαινο του Ιωάννη Καποδίστρια.
Ακριβώς από το σημείο αυτό ανηφορίζεις στο βουνό, συναντάς κάποιες σπαρμένες καλύβες κτηνοτρόφων, διασχίζεις τα γνωστά πλούσια Κλουκινοχώρια, Βαρβάρα, Ζαρούχλα, Περιστέρα και σκαρφαλώνεις στα 1700 μέτρα στις πλαγιές του Χελμού, στον Ξερόκαμπο. Σαν από αεροπλάνο αγναντεύεις κάτω. Διανύεις αρκετά χιλιόμετρα και κατόπιν κατηφορίζεις. Ανταμώνεις το χιονοδρομικό κέντρο των Καλαβρύτων και την ιστορική πόλη, με τα γνωστά μοναστήρια του Μεγάλου Σπηλαίου και της Αγίας Λαύρας. Φτάνεις εκεί που σε φέρνει και ο δρόμος από το Διακοφτό, είτε ο αυτοκινητόδρομος, είτε ο οδοντωτός σιδηρόδρομος, το γνωστό τραινάκι που ανεβοκατεβαίνει κατά μήκος του Βουραϊκού. Μια από τις ωραιότερες διαδρομές όλης της Ελλάδας έχει χαρακτηρισθεί αυτή.
Φενεός αριστερά, Καλάβρυτα δεξιά, καθιστούν την δική μας Ράχωβα, την πανέμορφη Εξοχή, κόμβο για όποιον την επισκεφθεί.
Ελένη Μανωλοπούλου
Από την κατεύθυνση αυτή ανεβαίνεις με φιδωτό δρόμο, φαρδύ, διαμορφωμένο και για την υλοτομία, που ανθεί εκεί, διασχίζοντας τα αιωνόβια έλατα, στο ονομαστό Σαραντάπηχο στα 1600 μέτρα. Από εκεί άλλος δρόμος σε φέρνει στο Δήμο Φενεού, στα χωριά Γκούρα, Συβίστα και Καλύβια με το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου και το μνημείο, ψηλά στο λόφο, αφιερωμένο στη μνήμη των αδίκως σφαγιασθέντων πατριωτών κατά το εμφύλιο. Κάθε χρόνο τελείται εκεί μνημόσυνο από τους απογόνους των νεκρών με συμμετοχή επισκόπου, ιερέων και εκπροσώπων της κυβέρνησης.
Το τέλος της Εξοχής προσδιορίζειαι από το παλιό εξωκλήσι του Αι-Λιά, τον τεράστιο γερο-πλάτανο στο προαύλιό του, την όμορφη λίμνη, που τροφοδοτεί όλο το χωριό με ποτιστικά νερά και τις βρύσες με το τρεχούμενο νερό τους εκεί. Στον ίδιο χώρο, κάτω από τον ίσκιο του πλατάνου, δίπλα στον Αι-Λιά έχει τοποθετηθεί, πρόσφατα, αναμνηστική πλάκα, αφιερωμένη στην μνήμη του Ανδρούτσου Σπανού, ιδρυτή του αλληλοδιδακτικού σχολείου, που λειτούργησε στο χωριό το 1830 και πήρε τον έπαινο του Ιωάννη Καποδίστρια.
Ακριβώς από το σημείο αυτό ανηφορίζεις στο βουνό, συναντάς κάποιες σπαρμένες καλύβες κτηνοτρόφων, διασχίζεις τα γνωστά πλούσια Κλουκινοχώρια, Βαρβάρα, Ζαρούχλα, Περιστέρα και σκαρφαλώνεις στα 1700 μέτρα στις πλαγιές του Χελμού, στον Ξερόκαμπο. Σαν από αεροπλάνο αγναντεύεις κάτω. Διανύεις αρκετά χιλιόμετρα και κατόπιν κατηφορίζεις. Ανταμώνεις το χιονοδρομικό κέντρο των Καλαβρύτων και την ιστορική πόλη, με τα γνωστά μοναστήρια του Μεγάλου Σπηλαίου και της Αγίας Λαύρας. Φτάνεις εκεί που σε φέρνει και ο δρόμος από το Διακοφτό, είτε ο αυτοκινητόδρομος, είτε ο οδοντωτός σιδηρόδρομος, το γνωστό τραινάκι που ανεβοκατεβαίνει κατά μήκος του Βουραϊκού. Μια από τις ωραιότερες διαδρομές όλης της Ελλάδας έχει χαρακτηρισθεί αυτή.
Φενεός αριστερά, Καλάβρυτα δεξιά, καθιστούν την δική μας Ράχωβα, την πανέμορφη Εξοχή, κόμβο για όποιον την επισκεφθεί.
Ελένη Μανωλοπούλου
No comments:
Post a Comment