Επενδύουμε στη συνέχεια

Θυμάσαι την ιστορία με το κλαδευτήρι, τον Παύλο και τον παπα-Σωτήρη; Ο Παύλος θα ήταν 10; Του έδωσε ο παπα-Σωτήρης ένα κλαδευτήρι να ανεβεί στην ιτιά που ήταν πίσω από το σπίτι του στην άκρη του κτήματος, κοντά στο ρέμα για να κόψει ξύλα. Τα βρήκε δύσκολα εκεί πάνω. Άρχισε να ζαλίζεται. Άφησε τότε με τρόπο να του πέσει κάτω το κλαδευτήρι. Το κατάλαβε ο παπα-Σωτήρης και του είπε τρυφερά "κατέβα κάτω ρε ζερζεβούλη".

Εκείνη την εποχή δεν διενοείτο κανένα παιδί να θυμώσει με τους γονείς του ή τον παπού του και να διαμαρτυρηθεί γιατί του έδωσαν άδεια να κάνει κάτι που δεν ήταν σε θέση να φέρει σε πέρας γιατί οι ικανότητές του δεν του το επέτρεπαν. Μεγάλη ντροπή ήταν να πεις δεν μπορώ να το κάνω. Τους έδιναν ένα κοππάδι γαλοπούλες και έπρεπε στον ελεύθερο χρόνο του παιχνιδιού να τις βγάζουν στα χωράφια να βοσκήσουν. Αυτές όμως κάθε τόσο ξεσηκώνονταν κι έκοβαν φτερό, και σκαπέταγαν από τα Ρουπιάνικα κάτω στην άκρη του ρέματος. Αυτό το πέταγμα ήταν το π΄ρωτο μάθημα του τι σημαίνει ότι ορισμένα φαινόμενα "ξεπερνούσαν το σημείο επιστροφής" και καατρακυλούσαν "ανεπιστρεπτί", πήγαιναν στον "αγύριστο".

Η χειρότερη όμως επιτίμηση ήταν να σου πουν ότι δεν έχεις προθυμία και φιλότιμο να αναλάβεις μια εργασία και να την φέρεις σε πέρας. Ήταν απλά αυτά που ήταν να γίνουν. Οι άνθρωποι όμως ήταν βαθειά πεπεισμένοι ότι οι δυνάμεις της φύσης ήταν κατ' ουσίαν απρόβλεπτες και δεν έπρεπε κανείς να επεμβαίνει σε αυτές. Οι μαγικές δυνάμεις ήταν ένας τρόπος να εξηγήσουν εκ των υστέρων τα απρόβλεπτα... "δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς".

Απρόβλεπτο ήταν για τον Παύλο το 1969 να συμφωνήσει με την πρόταση που του έγινε να γίνει Νομάρχης Θεσπρωτίας επί χούντας. Είχε μέινει 2 χρόνια εκτός δράσης, πρώην αρχηγός της νεολαίας της ΕΡΕ και υποφήφιος βουλευτής της, 29 χρονών, το 1967. Κάθησε Νομάρχης στη Θεσπρωτία 6 μήνες, πέτυχε απόλυτα να φέρει σε πέρας την αποστολή. Του έδωσαν μετά την Αιτωλοακαρνανία. Κάθεσε εκεί 9 μήνες, και έκανε εξαιρετική δουλειά, όλοι το έλεγαν. Έτσι ο Παπαδόπουλος του είπε να γίνει Υπουργός Εργασίας με την ρητή διαβεβαίωση ότι εντός ολίγου χρόνου, σύντομα, θα ακολουθούσε το μοντέλο της Τουρκίας και θα κήρυττε εκλογές παραδίδοντας την εξουσία σε πολιτικούς, ένας εκ των οποίων όφειλε να είναι ο Παύλος. Ο Παπαδόπουλος βέβαια, ξέρουμε τώρα, άλλαξε γνώμη. Του άρεσε και έμεινε στην εξουσία. Ο Πάυλος μετά από 15 μήνες "έφυγε" από το Υπουργείο. Καλά πρέπει να τα πήγε και εκεί, εκτός των ουσιαστικών θεμάτων που αντιμετώπισε έκανε μια αρχή με φίλους που κρατάνε ακόμα τις σχέσεις τους.

Όλη αυτή η διαδρομή ήταν σε μεγάλο βαθμό θέμα τύχης, η οποία βοηθά τους τολμηρούς. Δεν είναι; Τι να πούμε, δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς; Κάποιος ήξερε την όλη εικόνα; Ήταν όλα προσχεδιασμένα από τους Αμερικανούς να γ'ινουν ακριβώς όπως έγιναν; Δεν μας ικανοποιούν οι θεωρίες συνομμωσίας, απλά μας καθησυχάζουν. Όπως το να βάζεις το δάκτυλο στο στόμα και να φαντάζεσαι ότι έχεις αυτό που σου λείπει εξ ανάγκης.

Πως θα ήταν η Δεξιά αν δεν είχε πάει ο Παύλος με την χούντα; Οι πολιτικοί σαν τα αδέλφια μας διαρκώς μας γοητεύουν και μας απογοητέυουν οικτρά.

Για τον Παύλο όμως το ναι που είπε να γίνει Νομάρχης και μετά Υπουργός ήταν το βήμα που έκανε να ξεπεράσει το σημείο της μη επίστροφής για τη πολιτική του καριέρα.

.........................................................................................................................................................................

Τα πράγματα στον κόσμο είναι συνεχή. Η φύση δεν αγαπά το κενό. Επειδή δεν ξέρουμε πως συνδέονται γι αυτό τα χωρίζουμε σε κατηγορίες. Οι κατηγοροποιήσεις είναι βασικές για την σκέψη. Το θέμα είναι να μη είναι όλα σκόρπια και άναρχα αλλά να έχουν μια τάξη, μια λογική, με νόμους που να μας επιτρέπουν να πιστεύουμε αυτά που ζούμε. Κόσμος στη γλώσσα μας σημαίνει τάξη. Αλλα δεν είναι όλα προβλέψιμα. Μάλλον τα πιο πολλά είναι απροσδόκητα και καταστροφικά.

Μας εκπλήσσουν κάθε τόσο ανεπάντεχα γεγονότα αλλαγές, ξαφνικές στροφές, καταστροφές, έξω, στη φύση, στη κοινωνία, και μέσα μας. Έχουμε παραδείγματα με τα οποία προσπαθούμε να εξηγήσουμε αυτά που συμβαίνουν. Αυτά τα παραδείγματα τα καλούμε χαρακτήρα για τους ανθρώπους, θεσμούς για τις κοινωνίες, νόμους της φύσης για τον κόσμο. Αλλά αυτό που δεν παραδεχόμαστε είναι ότι πολλά γεγονότα είναι εντελώς άγνωστα και μόνο μετά με θεωρίες συνωμισίας προπαθούμε να πέισουμε τους εαυτούς μας ότι πράγματι δεν γινόταν να γίνει αλλιώς. Δεν είναι αλήθεια όμως αυτό. Η αλήθεια είναι ότι τα πιο πολλά σε αυτός τον κόσμο μας είναι παντελώς άγνωστα.

Στην Wikipedia διαβάζουμε:

The Black Swan theory (in Nassim Nicholas Taleb's version) refers to a large-impact, hard-to-predict, and rare event beyond the realm of normal expectations. Unlike the philosophical "black swan problem", the "Black Swan" theory (capitalized) refers only to events of large consequence and their dominant role in history. Black Swan events are a special category of what is called outliers.

Εδώ και εξήντα χρόνια που μελετούμε το φαινόμενα του χάους και συζητάμε με φυσικούς και μαθηματικούς δεν έχουμε καταλάβει τι σημαίνει το "ανεπιστρεπτί". Ποια είναι η στιγμή που ξεπερνούσε το σύστημα το σημείο της κρίσιμης καμπής. Πώς άρχιζε ο κατήφορος χωρίς επιστροφή. Τι έκανε τις γαλοπούλες κάποια στιγμή να σηκώνουν φτερό και να σκορπά το κοπάδι ρίχνοντας στην απόγνωση τους νεαρούς βοσκούς τους.

Πριν εξήντα χρόνια τα ξύλα δεν τα ήθελαν για να ανάψουν το τζάκι και να φτιάξουν μια "ζεστή" σπιτική ατμόσφαιρα. Τα έκοβαν γιατί ήταν ανάγκη, για να μαγειρέψουν το φαγητό και για να ζεσταθούν. Τα έκοβαν με σεβασμό στα δέντρα. Κινδύνευεαν και οι ίδιοι οι ξυλοκόποι. Όταν έπεφταν πραγματικά από αξιώματα καταλάβαιναν τι σήμαινε το "δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλευέται". Όταν έβλεπες ένα πεσμένο κλαδευτήρι στη γη σήμαινε ότι είχε πέσει και αυτός που το κρατούσε.