Tuesday, March 4, 2008

Σωφρόνιος Δ' (1579-1608), και Θεοφάνης Γ'. (1608-1644)

Σωφρόνιος Δ' (1579-1608)
Ο Σωφρόνιος ο Δ' διέδεχθη τον θείο του Γερμανό στον θρόνο του πατριαρχείου των Ιεροσολύμων το 1579. Δραστήριος πατριάρχης εφρόντισε να εξασφαλίσει τις κτήσεις της Αγιοταφικής Αδελφότητας. Για να συλλέξει ερράνους πήγε αυτοπροσώπως στην Μολδαβίαν και την Βλαχίαν το 1581. Πήρε ως δώρο στην Αγιοταφική Αδελφότητα των μοναστήρι της Βλαχίας που καλείται Γκρούϊα. Το 1608 επιδή είχε κουρασθεί από το βάρος του μόχθου και των αγώνων υπερ του Παναγίου Τάφου παραιτήθηκε και διώρισε ως διάδοχόν του τον συγγενή του Θεοφάνη.
Θεοφάνης Γ’ (1608-1644)

"… εις των δραστηριοτέρων και ευφυεστέρων ιεραρχών της Σιωνίτιδος Εκκλησσίας, διελθών τον πατριαρχικό αυτού βίον εις διηνεκείς αγώνας και μερίμνας υπέρ των συμφερόντων του Γένους και των ιερών προσκυνημάτων. Διεδέχθη τον ένεκα γήρατος παραιτηθέντα Σωφρόνιον τον Δ’ (1579-1608), ήτο δε παρών κατά την εις τον πατριαρχικός θρόνον ανάρρησιν αυτού ο φίλος και συναθλητής του Κύριλλος ο Λούκαρις και ο Αντιοχείας Θεόδωρος. Ευρών το πατριαρχείον βεβαρημένον υπό δυσβαστάκτου χρέους και διαρκώς ενοχλούμενον υπό Λατίνων και Αρμενίων, μετέβη το 1609 εις Κωνσταντινούπολιν και δια δραστηρίων ενεργειών του έλαβε σουλτανικά βεράτια υπέρ των δικαιωμάτων του επί των Αγίων Τόπων και συνέλεξε και παρά ρων Χριστιανών χρήματα υπέρ του Ταμείου του Παναγίου Τάφου. Το 1619 μεταβάς εις Ρωσίαν εχειροτόνησεν πολλούς αρχιερείς και ενίσχυσε την δεινώς δοκειμασθείσα επί τινα χρόνον ορθοδοξίαν της χώρας εκ της ενεργείας των Ουνιτών, ιδίως εν τη νοτίω Ρωσία. Τω 1622 και πάλιν εις Κωνσταντινούπολιν μεταβάς και συνεργασθείς μετά του Λουκάρεως, έλαβε και παρά του Σουλτάνου Μουσταφά του Α’ (1622-1623) διάφορα βεράτια υπέρ τωνιερών προσκυνημάτων. Τω 1629 λιτανεύων εν τω Σπηλαίω της Βηθλεέμ συνελήφθη ταις ραδιουργίαις των Λατίνων υπό του Τούρκου διοικητού της Ιερουσαλήμ και εφυλακίσθη. Τω 1631 και πάλιν εις Κωνσταντινούπολιν μεταβάς έλαβεν και παρά του σουλτάνου Μουράτ του Δ’ (1623-1640) διάφορα βεράτια και το 1634 το διάταγμα του σουλτάνου τούτου το αναγνωρίσαν την πλήρη κυριότητα του πατριαραχείου Ιεροσολύμων επί των ιερών προσκυνημάτων. Μετά ταύτα ο Θεοφάνης δεινώς στενοχωρούμενος εκ του μ,εγάλου χρέους του πατριαρχείου, μετέβη εις Μολδοβλαχίαν και παρουσιασθείς προς τον Έλληνα ηγεμόνα Βασίλειον Βοεβόδαν και κρατών σχοινίον «Πνίξέ με με αυτό, τέκνον μου, είπε, δια να μη με πνίξωσιν οι Οθωμανοί χρειφιλέται του Αγίου Τάφου». Λαβών δε παρ’ αυτού τότε το μέγα ποσόν των 50.000 φλωρίων και παρ’ άλλων πολλάς άλλας δωρεάς υπερ του ταμείου του παναγίου Τάφου, απήλθεν εις Ιβηρίαν και αποκρούσας τας κατά της εκέι Εκκλησίας επιβουλάς των αλλοδόξων ενίσχυσε σπουδαίως την ορθοδοξίαν και της χώρας ταύτης. Και παρά του αδελφού και διαδόχου του Μουρ΄λατ Ιβραήμ του Α’ 91640-1648) κατόρθωσεν ο Θεοφάνης να λάβη διάφορα διατάγματα, οικονομικώς ανακουφίσαντα τον πανάγιον Τάφον. Εν Κωνσταντινουπόλει δε ευρισκόμενος ο πολύτλας πατριάρχης ούτος και υπέρ των οικίλων αναγκών της Εκκλησίας του αγωνιζόμενος, απέθανε τη 15 Δεκεμβρίου του 1544και δαπάναις των ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας ετάφη εν τη μοινή της Θεοτόκου Χάλκης. Ο Θεοφάνης κατά Ζαβίραν έγραψε Συνταγμάτιον κατά Λατίνων περί εκπορεύσεως του αγίου Πνεύματος, επιστολάς, κλπ ".


Εμμ. Γ. Παντελάκης
(Γυμνασιάρχης)


Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Παύλου Δρανδάκη (πρώην ΠΥΡΣΟΥ) Εκδοτικός Οργανισμός «Φοίνιξ».